Στο σημερινό post σκέφτηκα να κάνουμε ένα μάθημα για εσένα που ασχολείσαι με το λαϊκό τραγούδι και ιδιαίτερα αν είσαι αρχάριος με την ηχογράφηση.
Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο αναλυτικός γίνεται για να μπορέσεις να ηχογραφήσεις όσο καλύτερα γίνεται.
Ξεκινώντας, το πρώτο που πρέπει να κάνεις είναι να ρυθμίσεις το μέτρο και την ταχύτητα του τραγουδιού. Το ζεϊμπέκικο το μετράμε και το γράφουμε σε μέτρο 9/8, αλλά θα σε συμβούλευα να ηχογραφήσεις σε 9/4. Αυτό μπορείς να το κάνεις με δύο τρόπους. Πρώτα από το transport panel. Αν είσαι σίγουρος πως όλα τα μέτρα του τραγουδιού σου είναι 9/4, τότε μπορείς να θέσεις μέτρο και tempo από το transport panel. Αν όμως νομίζεις πως θέλεις να κάνεις οποιαδήποτε αλλαγή στο τραγούδι σου, τότε θα πρέπει να τα θέσεις από το Tempo track. Στο μενού Project βρίσκεις το υπομενού Tempo track και από εκεί ρυθμίζεις το Tempo του τραγουδιού και το μέτρο.
Όπως βλέπεις στις φωτογραφίες παρακάτω, από το τετραγωνάκι πάνω αριστερά μπορείς να θέσεις το μέτρο του τραγουδιού, απλά αν κάνεις διπλό κλικ και γράφεις σε μορφή κλάσματος το μέτρο που θες.
Στο περιβάλλον εργασίας του Tempo track υπάρχει μια μπάρα που μπορείς να μεταβάλεις το tempo του τραγουδιού. Στο αριστερό μέρος, στην άκρη της μπάρας έχει μια μικρή τελεία. Με κρατημένο το αριστερό κλικ ανεβάζεις ή κατεβάζεις την μπάρα και θέτεις το τέμπο του τραγουδιού. Στα ζεϊμπέκικα καλή ταχύτητα είναι τα 58 – 61 bpm. Ανάλογα πόσο γρήγορο ή αργό θες το κομμάτι σου.
Αφού έχεις ετοιμάσει το μέτρο και το tempo του τραγουδιού σου, ξεκινάς να φτιάχνεις κανάλια. Σκέφτεσαι πόσα κανάλια midi θα χρειαστείς και φτιάχνεις τα ανάλογα. Από το μενού Project –Add track -επιλέγεις midi ή instrument track για να ηχογραφήσεις με vst instruments. Και με τον ίδιο τρόπο επιλέγεις πόσα audio κανάλια θα χρειαστείς για το τραγούδι. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα έχω επιλέξει 5 midi κανάλια και 7 audio κανάλια για κιθάρες μπουζούκια και φωνή. Μη ξεχνάς: Για τέτοια όργανα τα κανάλια που θα χρησιμοποιήσεις είναι μονοφωνικά (mono).
Ξεκινάμε το τραγούδι μας με την ηχογράφηση ενός οδηγού για να μπορέσουμε να ξέρουμε τη δομή του τραγουδιού μας και θα μας είναι πολύ πιο εύκολο και στην ενορχήστρωση του. Μπορείς να ηχογραφήσεις τον οδηγό με ένα πιάνο, χρησιμοποιώντας ένα απλό vst instrument, όπως το Halion που υπάρχει στο Cubase ή με οποιοδήποτε άλλο που έχει το δικό σου πρόγραμμα. Μπορείς να ηχογραφήσεις τον οδηγό σου και με μια κιθάρα αν παίζεις κιθάρα ή ακόμα και με ένα μπουζούκι. Πολύ σημαντικό: Να ηχογραφήσεις με μετρονόμο. Ξέρω τι θα πεις! «Καλά αυτό είναι αυτονόητο!» Εγώ είμαι υποχρεωμένος να σου το πω, γιατί έχω ακούσει περιπτώσεις που δεν μπορούν να ηχογραφήσουν με τον μετρονόμο γιατί δεν έχουν συνηθίσει, αλλά και αυτό είναι μια δυσκολία που πρέπει να την αντιμετωπίσεις.
Μετά από αυτό, ξεκινάς την ηχογράφηση σου. Θα σου πρότεινα να ξεκινήσεις με τα ρυθμικά μέρη, ντραμς και μπάσο. Αν έχεις κάποια λούπα και μπορείς να την εισάγεις στο project σου, τότε είσαι έτοιμος και μπορείς να προχωρήσεις στο επόμενο μέρος που είναι το μπάσο. Αν δεν έχεις κάποια, τότε μπορείς να ηχογραφήσεις σιγά-σιγά ένα ρυθμικό μοτίβο. Είναι εύκολο, αρκεί να κατανοήσεις το μέτρημα του ρυθμού. Μετά συνεχίζεις με το μπάσο. Επίσης πολύ εύκολα μπορείς να ηχογραφήσεις μπάσο με απλά βήματα. Θα σου το δείξω πολύ αναλυτικά στο βίντεο που θα ετοιμάσω αλλά και σε συγκεκριμένο μάθημα που θα περιέχει πολλούς ελληνικούς ρυθμούς.
Ανάλογα το ύφος που θες να έχει το ζεϊμπέκικο, μπορείς να βάλεις ένα πιάνο να παίζει κάποιες φράσεις ή συγχορδίες και φυσικά μπορείς να ηχογραφήσεις κι ένα κανάλι με έγχορδα, να λειτουργεί σαν «πλάτη». Αν θέλεις όμως να το διατηρήσεις πιο απλό, τότε μπορείς να βάλεις τα κλασικά όργανα, δηλαδή κιθάρες, μπουζούκια, μπαγλαμά, μπάσο (μπορείς να βάλεις και ακουστικό μπάσο) και ντραμς.
Αφού λοιπόν είσαι έτοιμος με τα ρυθμικά μέρη του τραγουδιού, μπορείς να ξεκινήσεις με την audio ηχογράφηση. Είναι πολύ σημαντικό πριν κάνεις οτιδήποτε να ονομάσεις το κάθε κανάλι σου. Θα σε συμβούλευα να ξεκινήσεις με την κιθάρα. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να ελέγξεις είναι το σήμα εισόδου. Προσπάθησε το σήμα να είναι χαμηλό για να μην αντιμετωπίσεις προβλήματα αργότερα στη μίξη. Μόλις ηχογραφήσεις το ένα κανάλι της κιθάρας, ηχογράφησε και το δεύτερο, μην το κάνεις αντιγραφή. Σίγουρα θα έχεις κάποια στοιχεία την δεύτερη φορά που δεν θα τα έχεις στο πρώτο κανάλι κι έτσι θα ακούγεται πιο «γεμάτος» ο ήχος.
Μετά συνεχίζουμε με τα μπουζούκια. Σε επόμενα βίντεο και στο καινούριο μάθημα που ετοιμάζω θα σου δείξω ακριβώς πως μπορούμε να ηχογραφήσουμε μπουζούκια για να έχουμε το καλύτερο ηχητικό αποτέλεσμα. Αν ηχογραφήσεις με το μικρόφωνο σου, κάτι που σου προτείνω, τότε φρόντισε να έχεις τη σωστή απόσταση και μπορείς να πειραματιστείς με τη θέση του μικροφώνου για να βρεις τον ήχο που σου αρέσει. Επίσης πρέπει να προσέχεις να μην είναι πολύ δυνατό το σήμα. Ακόμα κι αν θες να δώσεις ένα πιο ηλεκτρικό ήχο στο μπουζούκι σου, μπορείς να το συνδέσεις με την κάρτα ήχου σου και να ηχογραφήσεις έτσι. Ακόμα για να είναι πιο γεμάτος ο ήχος του μπουζουκιού μπορείς να ηχογραφήσεις ένα κανάλι με τις ίδιες φράσεις (εισαγωγή, απαντήσεις) και να γράψεις κι ένα κανάλι με τη β’ φωνή. Προσπάθησε να είναι οι φράσεις σου σωστές με την α’ φωνή για να μην έχεις αργότερα πολλή δουλειά στο editing και σπαταλήσεις πολύ χρόνο στο να μετακινείς τις νότες. Πρέπει να ακούγεται πολύ φυσικό το παίξιμο σου. Μετά προσθέτεις αν θέλεις και άλλα όργανα όπως μπαγλαμά (αν έχεις ή από κάποιο vst instrument) και οτιδήποτε άλλο μπορείς να φανταστείς για την ενορχήστρωση του ζεϊμπέκικου.
Για τέλος αφήνουμε την φωνή. Κατά τον ίδιο τρόπο, πριν αρχίσεις να ηχογραφείς μπορείς να ελέγξεις το σήμα της φωνής, να διατηρήσεις την σωστή απόσταση από το μικρόφωνο για να μην έχεις προβλήματα peak «ψηφιακής παραμόρφωσης». Μπορείς να προσθέσεις και β φωνή.
Ελπίζω αυτό το post να σου φανεί χρήσιμο και περιμένω τα σχόλια σου και οποιαδήποτε απορία έχεις.
