Όταν ξεκίνησα στο δικό μου home studio πριν 25 χρόνια ,νόμιζα πως η μίξη είναι το μόνο στάδιο επεξεργασίας που χρειάζεται το τραγούδι. Όταν μάλιστα άρχιζα να κάνω τα πρώτα demo μου και τα συνέκρινα με τραγούδια του εμπορίου ,παρατηρούσα πως κάτι έλειπε ,μέχρι που άκουσα για το mastering. Ήταν που πάντα με προβλημάτιζε γιατί δούλευα σε home studio και δεν ήξερα ούτε καν τι είναι και πως γίνεται.
Και αυτό είναι κάτι που προβληματίζει πάρα πολλούς ανά τον κόσμο ,που ασχολούνται με το home recording.
Μιλάω συνεχώς με φίλους εδώ στο HomeStudioProject ,αλλά και με μαθητές μου που έχουν την ίδια ακριβώς απορία.
Τι έιναι η μίξη;
Ας ξεκινήσουμε πρώτα απ’όλα να διευκρινίσουμε τι είναι η μίξη. Η μίξη έχει να κάνει με ισορροπία .Έχουμε να φέρουμε ισορροπία στο τραγούδι μας και πιο συγκεκριμένα στις εντάσεις, στις συχνότητες ,στις δυναμικές και στη τοποθέτηση των οργάνων στο στερεοφωνικό φάσμα. Σωστά; Πρώτα απ’όλα πρέπει να ξεκινάμε τη μίξη μας με μια εξισορρόπηση όλων των καναλιών,όσον αφορά την ένταση τους ,μετά θα κάνουμε ένα EQ για να φέρουμε ισορροπία στις συχνότητες και να ακούγεται το τραγούδι μας πιο καθαρά ,μετά συνεχίζουμε με τις δυναμικές του τραγουδιού μας.Εδώ θα χρησιμοποιήσουμε compression για να μπορέσουμε να εξισορροπήσουμε τις δυναμικές στο τραγούδι μας και τέλος έχουμε να να κάνουμε με την τοποθέτηση των καναλιών μέσα στο χώρο και όταν μιλάω για χώρο εννοώ το στερεοφωνικό φάσμα .Και αυτό το πετυχαίνω εκτός από το panning που αυτό μπορώ να το κάνω στα πρώτα βήματα της μίξης ,θέτοντας τις σωστές εντάσεις, με τα διάφορα εφέ όπως reverb και delay.
Αν ξεκινάς τώρα στο Home studio σου, μπορεί όλα αυτά να σου φαίνονται “βουνό”, αλλά πίστεψε με δεν είναι.Όλα είναι θέμα αντίληψης και εξάσκησης. Σε ένα τραγούδι κατά τη διαδικασία της μίξης ,πρέπει να πετύχεις δύο πράγματα.Το πρώτο όπως είπαμε είναι η ισορροπία και το δεύτερο είναι το συναίσθημα.Το συναίσθημα θα το πετύχεις σε συνδυασμό με την ισορροπία , χρησιμοποιώντας τα reverbs , delays και άλλα εφέ που θα σε βοηθήσουν να δώσεις στο τραγούδι σου το χρώμα που θέλεις.
Τι είναι το mastering όμως;
Το mastering είναι το τελευταίο στάδιο,η τελευταία πινελιά στο τραγούδι μας και σκοπό έχει να πετύχουμε 3 και πολύ σημαντικά πράγματα.Να ακούγεται το τραγούδι μας πιο δυνατά ,να ακούγεται πιο καλά και να γίνεται διακριτό από κάθε είδους ηχείο.
Δεν ξεκινάμε mastering αν δεν έχουμε τελειώσει τη μίξη μας. Στο mastering χρησιμοποιούμε τα ίδια εφέ με διαφορετικό τρόπο όμως και φυσικά εκεί μπορούμε και χρησιμοποιούμε το εφέ που φέρνει το τραγούδι μας στη σωστή ένταση ,το Limiter .
Στο mastering διορθώνουμε κάποια λάθη ,που ίσως δεν μπορούσαμε στη μίξη. Σημείωση: Προσπαθούμε να κάνουμε μια πολύ καλή μίξη ,για να έχουμε ένα καλύτερο Mastering.Το καλό Mastering είναι αυτό που κάνουμε τα λιγότερα
Άλλη διαφορά μίξης και mastering είναι πως στη μίξη έχεις όλα τα κανάλια σου και μπορείς να επέμβεις στο καθένα ξεχωριστά και να διορθώσεις κάτι που ακούς κατά τη διάρκεια της μίξης. Στο mastering έχεις ένα stereo κανάλι και εκεί κάνεις τις τελευταίες διορθώσεις.
Γι αυτό και προτείνω να κάνουμε mastering σε ξεχωριστό project και όχι στο ίδιο project . Πολλοί φίλοι με ρώτησαν με αφορμή το βίντεο ‘Πως κάνεις mastering στο home studio” ,αν πρέπει να κάνουμε mastering στο ίδιο project.
https://youtu.be/XLsRO_K2SKo?si=TPWrYCur-dwBKdxP
Επίσης προτείνω να μην κάνουμε mastering ,την ίδια μέρα που τελειώνουμε (εκτός αν επείγει) για να είναι πιο “ξεκούραστα” τα αυτιά μας.